Potrzebujesz pomocy przy wyborze faktoringu ? Zleć Pani Ali znalezienie oferty i negocjację stawki. Napisz na czacie lub wyślij formularz kontaktowy.
Co to jest faktoring?
Faktoring z definicji jest formą krótkoterminowego finansowania zewnętrznego kapitałem obcym, które ma na celu stabilizować płynność finansową przedsiębiorstwa. To instrument finansowy mający umożliwić przedsiębiorcom efektywne zarządzanie należnościami i kapitałem obrotowym. Niepracujące środki pieniężne, które zostały zamrożone w wyniku wystawienia kontrahentom faktur przez przedsiębiorstwo, są uwalniane dzięki ich sprzedaży instytucjom faktoringowym. Firma sprzedaje nieprzeterminowane należności wykwalifikowanym instytucjom faktoringowym lub bankom. Otrzymane w zamian środki pieniężne przeznacza na bieżącą działalność lub inwestycje.
Faktoring opiera się na koncepcie zbycia wierzytelności i mylnie utożsamiany jest z ich cesją. Kluczową różnicą między faktoringiem a cesją jest zobowiązanie się instytucji faktoringowej do realizacji na rzecz zbywającego dodatkowych usług takich, jak prowadzenie księgowości czy rozliczeń z kontrahentami. Faktoring pozwala bowiem nie tylko na finansowanie działalności przedsiębiorstwa, ale też na jego kompleksową obsługę.
Jaka ustawa reguluje faktoring?
W świetle polskiego prawa faktoring – podobnie jak forfaiting – jest umową nienazwaną, która nie jest wymieniona w Kodeksie Cywilnym ani nie jest regulowana bezpośrednio przez inne ustawy. Nie istnieją przepisy, które bezpośrednio i bezwzględnie regulują umowy faktoringowe. Umowa zawarta między faktorem i faktorantem może przybrać charakter przypominający cesję wierzytelności lub nawet pożyczkę. Elastyczność treści umów faktoringowych jest możliwa dzięki zasadzie swobody umów. Instytucje faktoringowe zrzeszone w Polskim Związku Faktorów tworzą umowy zgodnie z wytycznymi Konwencji Ottawskiej, podczas której określono zasady zawierania umów faktoringowych.
Faktor i faktorant
Umowy faktoringowe dotyczą trzech podmiotów:
- faktora,
- faktoranta
- dłużnika.
Faktor to strona umowy wykupująca wierzytelności od zbywcy i w ten sposób finansująca działalność faktoranta. Kupujący to zazwyczaj wykwalifikowana instytucja faktoringowa lub bank. Faktorant, którym zazwyczaj jest przedsiębiorstwo zajmujące się dostawą produktów, towarów i/lub usług, zbywa się wierzytelności na rzecz faktora. Dłużnik – odbiorca produktu, towaru i/lub usługi – nie jest stroną umowy, lecz uczestnikiem transakcji. W wyniku umowy dłużnik spłaca swoje zobowiązanie bezpośrednio faktorowi.
Czy faktoring może być źródłem finansowania?
Faktoring jest krótkoterminowym zewnętrznym źródłem finansowania kapitałem obcym. Sprzedaż faktur odpowiedniej instytucji finansowej poprawia bieżącą sytuację przedsiębiorstwa. Zatory płatnicze w firmie odblokowywane są dzięki regularnym wpłatom faktora. Ich wysokość zależy od ustalonego w umowie procentu oraz wartości poszczególnych należności. Konsekwencją tego finansowania jest zwiększenie obrotów i płynności finansowej.
Czym przede wszystkim różni się faktoring od forfaitingu?
Faktoring, w odróżnieniu od forfaitingu, zakłada znacznie mniejsze kwoty finansowania, które wpływają każdorazowo wraz z wystawioną kontrahentowi fakturą.
Jak działa faktoring i dla kogo jest rozwiązaniem?
Faktoring polega na finansowaniu działalności przedsiębiorstwa i zabezpieczeniu jego kondycji finansowej. Instytucje faktoringowe i banki wykupują wierzytelności od różnorodnych podmiotów gospodarczych. Oferty faktoringowe dedykowane są firmom, które zawierają z odbiorcami swoich produktów i usług długoterminowe kontrakty. Faktoranci powinni dynamicznie sprzedawać swoje produkty i jednocześnie mieć portfel wypłacalnych i stabilnych kontrahentów (dłużników).
Usługi faktoringowe szczególnie polecane są:
- przedsiębiorstwom branży FMCG
- firmom budowlanym.
Jakie są typy faktoringu?
Faktoring w Polsce funkcjonuje od początku lat 90. ubiegłego wieku. Na przestrzeni lat liczba instytucji oferujących ten instrument finansowy rosła, a dzięki walce o przewagę konkurencyjną wśród faktorów oferta usług wzbogaciła się o nowe typy faktoringu.
Ze względu na termin płatności za scedowaną wierzytelność wyróżnia się:
- faktoring dyskontowy (faktorant otrzymuje środki pieniężne niezwłocznie po zawarciu umowy)
- faktoring zaliczkowy (faktor wypłaca zaliczki na poczet przyszłej zapłaty).
Polskie przedsiębiorstwa prowadzą wymianę handlową nie tylko z innymi krajowymi firmami. W zależności od kraju działania kontrahenta rozróżnia się faktoring krajowy i faktoring zagraniczny dzielący się jeszcze na eksportowy i importowy w zależności od charakteru transakcji.
Dłużnik jako uczestnik transakcji faktoringu może, ale nie musi być powiadamiany o zmianie wierzyciela. W przypadku faktoringu jawnego dłużnik niezwłocznie powiadamiany jest o cesji, jednak zdarzają się sytuacje, kiedy nie dostaje on takiej informacji.
W trakcie minionej dekady powstały instrumenty takie jak:
- faktoring zamówieniowy – zawiera elementy pożyczki i faktoringu; faktorant dostaje początkowo od faktora określoną kwotę na sfinansowanie faktur zakupowych do realizacji zamówienia, następnie faktor przekazuje faktorantowi pozostałą część należności; wykorzystuje się go głównie w branży budowlanej,
- house faktoring – faktorant zgłasza faktorowi zbiorcze wartości sprzedaży i sam prowadzi rozrachunki transakcji z dłużnikiem, faktor nie posiada wówczas wglądu w poszczególne transakcje z kontrahentami faktoranta,
- faktoring wymagalnościowy – faktorant otrzymuje środki pieniężne od faktora w terminie zapłaty faktury; faktor przejmuje wówczas na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika.
Faktoring pełny
Faktoring pełny nazywany jest również właściwym lub bez regresu. Ta forma cechuje się przejęciem całkowitego ryzyka niewypłacalności dłużnika przez faktora. Wówczas faktorant zbywa się swoich wierzytelności na rzecz faktora bez możliwości zastosowania regresu, jeśli okażą się one należnościami nieściągalnymi.
Jeśli firma ma ubezpieczenie należności handlowych, faktor przejmuje obowiązki klienta wynikające z polisy towarzystwa ubezpieczeniowego. Faktorant korzysta wówczas z pełnego pakietu usług związanych z obsługą należności, m.in. ich finansowaniem, administracją oraz windykacją. Dodatkową zaletą dla faktoranta płynącą z faktoringu właściwego jest globalna poprawa struktury bilansu przedsiębiorstwa poprzez poprawę wskaźników płynności i czyszczenie bilansu z należności.
Faktoring niepełny
Faktoring niepełny lub niewłaściwy zakłada możliwość regresu. To faktorant obarczony jest ryzykiem niewypłacalności dłużnika, przez co przelew wierzytelności jest warunkowy. W umowie faktoringowej zostaje umieszczony zapis o zobowiązaniu faktoranta do zwrotu faktorowi otrzymanych środków pieniężnych, jeśli należność okaże się nieściągalna. Faktorant jest zobligowany do dochodzenia spłaty należności przez dłużnika.
Podejmując decyzję o faktoringu niewłaściwym, potencjalny faktorant powinien mieć na uwadze kraj działania kontrahentów, z którymi współpracuje, jako że w faktoringu zagranicznym rodzi się ryzyko kursowe. Ważnymi kwestiami są również struktura portfela należności oraz zdolność kontrahentów do terminowych spłat zobowiązań wobec faktora.
Faktoring odwrotny (odwrócony)
Faktoring odwrotny to oferowany przez instytucje faktoringowe instrument finansowy, który polega na spłacaniu przez nie bezspornych zobowiązań powstałych w wyniku zakupów z odroczoną spłatą. Faktor – bank – zawiera z faktorantem umowę, na mocy której ten ostatni wskazuje poszczególne podmioty mające zostać beneficjentami faktoringu i zaopatrywać faktoranta w produkty lub usługi. Dostawcy faktoranta otrzymują należności tylko wtedy, gdy faktor otrzyma poszczególne faktury wraz z potwierdzeniem wykonania przez nich zamówienia. Korzystający z faktoringu odwrotnego dyskontowego beneficjent otrzyma środki pieniężne od faktora niezwłocznie po przedstawieniu odpowiednich dokumentów.
Co zakłada faktoring odwrócony?
Faktoring odwrócony zakłada ponoszenie wszelkich kosztów tego instrumentu finansowego (obsługa, odsetki) przez faktoranta jako odbiorcę danych produktów lub usług. Faktor nie weryfikuje wówczas sytuacji finansowej dostawców faktoranta.
Faktoring z regresem czy bez?
Off balance to niedoceniania zaleta faktoringu właściwego, która daje mu zdecydowaną przewagę nad faktoringiem bez regresu. Rozwiązanie to pozwala wyrzucić poza bilans stan należności przedsiębiorstwa. Mimo że decydują się na nie głównie spółki giełdowe, jest to narzędzie, które pozwoli także firmom z sektora MŚP na poprawę wskaźników płynności finansowej. Faktoring niepełny z regresem pozwala faktorom na redukcję ryzyka niewypłacalności dłużnika. Faktorzy prowadzą jednak kontrolę kredytową dłużnika, nie obciążając faktoranta dodatkowymi opłatami z tytułu usług. Udokumentowanie umowy faktoringu z regresem jest mniej rygorystyczne i nie zakłada dużych obostrzeń portfela należności faktoranta.
Faktoring dla branż
Beneficjentami umów faktoringowych są w większości przedstawiciele dwóch branż – budowlanej i FMCG. Zwłaszcza ta druga jest wyjątkowo lubiana przez instytucje faktoringowe.
Na czym opiera się Fast-Moving Consumer Goods?
Gałąź Fast-Moving Consumer Goods opiera się na powtarzalnych produktach, które są zazwyczaj dostarczane dużym sieciom handlowym. Niestety dostawcy muszą się liczyć z długimi terminami płatności, co naturalnie pociąga za sobą duże zainteresowanie ze strony zarówno faktorantów, jak i faktorów.
Mimo że branża budowlana wiąże się z długimi terminami płatności, złożonymi procedurami odbioru kontraktów oraz licznymi reklamacjami, to faktorzy chętnie udzielają finansowania przedsiębiorstwom budowlanym. Transakcje oparte są na specyficznych dokumentach – potwierdzeniach odbioru usługi – które pozwalają na wypłatę pieniędzy ze sprzedanej faktury. Długoterminowe współprace zawiera się na podstawie umowy forfaitingowej, zaś krótsze inwestycje lub poszczególne faktury finansuje się faktoringiem.
Faktoring a księgowość
Umowy faktoringowe niosą za sobą konsekwencje podatkowe, które są uzależnione od charakteru podpisanego przez faktora i faktoranta porozumienia. Większość z nich to umowy sprzedaży wierzytelności (przychód powstaje w momencie sprzedaży). Dlatego należności otrzymane przez faktoranta od faktora nie podlegają podatkowi dochodowemu od osób prawnych. Zwolnienia podatkowe nie podlegają czynnościom ściągania długu, stąd umowa faktoringu będzie podlegać 23% opodatkowaniu od towarów i usług.
Ewidencjonowanie faktoringu w księgach rachunkowych przedsiębiorstwa jest zależne od przyjętej przez faktora odpowiedzialności za ryzyko niewypłacalności dłużnika. W związku z brakiem szczegółowych przepisów o rozliczaniu umów faktoringowych przedsiębiorstwa powinny kierować się nadrzędnymi zasadami rachunkowości. Kiedy faktor przejmuje wierzytelność, faktorant ma obowiązek wyksięgować ją ze swoich ksiąg. Można przyjąć, że umowy faktoringowe rozlicza się jak sprzedaż wierzytelności.
Umowa faktoringu
Warunki transakcji faktoringu reguluje umowa między faktorantem a faktorem, która może przybrać charakter faktoringu pełnego lub niepełnego. Podstawą umowy jest zakup wierzytelności przysługujących przedsiębiorcy z tytułu dostawy danego towaru. Umowa może działać jednorazowo, kiedy faktor zobowiązuje się wykupić konkretne wierzytelności.
Czym jest linia faktoringu?
Istnieje również możliwość tzw. linii faktoringu, kiedy to faktor wykupuje wierzytelności – jeśli spełniają one określone warunki – przez cały czas trwania zawartej umowy.
Koszty faktoringu
Nim przedsiębiorca zdecyduje się na faktoring jako źródło finansowania, powinien być świadom jego ceny. Warto podkreślić, że wydatek na faktoring (prowizja, odsetki) stanowi dla faktoranta koszt uzyskania przychodu.
Jednym ze składowych kosztów faktoringu jest prowizja, której wysokość szacuje się w zależności od zakresu świadczonych przez faktora usług.
Wyróżnia się m.in.:
- prowizję za przejęcie ryzyka niewypłacalności, która może wynieść nawet 1,5% wartości wierzytelności,
- prowizję za usługi księgowe.
Za obsługę księgowości oraz doradztwo finansowe faktorant może zapłacić aż do 3% wartości wierzytelności. Dodatkowo w koszty faktoringowe mogą wliczać się odsetki według stałej, określonej stopy procentowej od momentu przejęcia wierzytelności przez faktora do chwili spłaty zobowiązania przez dłużnika. Zdarzają się sytuacje, kiedy do odsetek i prowizji dolicza się jeszcze marżę dla faktora.
Czytaj także:
- Rodzaje faktoringu
- Faktoring co to jest – 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi
- Faktoring odwrotny – jak wyglądają oferty
- Faktoring dla nowych firm
Wady i zalety faktoringu
Jak każdy instrument finansowy, faktoring ma swoje wady i zalety, które mogą być różnie interpretowane w zależności od branży działalności faktoranta.
Wśród niewątpliwych zalet płynących z umów faktoringowych wyróżnia się m.in.:
- poprawę wskaźników płynności finansowej dzięki zmianie należności na gotówkę,
- możliwość przeniesienia ryzyka niewypłacalności kontrahenta na instytucję faktoringową,
- możliwość oszczędności na kosztach administracyjnych (księgowość, windykacja),
- usunięcie zatorów płatniczych,
- sprawny obieg kapitału obrotowego w przedsiębiorstwie,
- możliwość realizacji większej liczby zamówień lub bieżącej spłaty zobowiązań.
Każdy instrument finansowy – mimo niekwestionowanych zalet i korzyści konkurencyjnych, które zresztą gwarantują mu istnienie na rynku – niesie za sobą pewne zagrożenia i niebezpieczeństwa. W przypadku faktoringu należy podkreślić:
- wyższe koszty pozyskiwania środków pieniężnych (w zależności od charakteru zawartej umowy),
- możliwość pogorszenia kontaktów i relacji z kontrahentem (faktoring cichy),
- brak kontroli nad przepływem informacji o stanie należności i ich spłat.
Faktoring a ubezpieczenie
Przedsiębiorcy poszukują zabezpieczeń na wypadek niewypłacalności swoich kontrahentów. Jednym z najdogodniejszych rozwiązań jest miks ubezpieczenia należności oraz finansowania faktoringiem pełnym. Przy zastosowaniu obu narzędzi – ubezpieczeniowego i faktoringowego – faktorant może podjąć decyzję o ich połączeniu cesją na faktora praw do odszkodowań płynących z umowy ubezpieczenia. Mimo to zagrożenie może stanowić komunikacja między ubezpieczycielem a faktorem, która ma pośredni wpływ na rozwój przedsiębiorstwa faktoranta.
Faktoring a windykacja
To jasne, że faktoring i windykacja nie są terminami równoznacznymi. Między tymi instrumentami istnieje wiele różnic, mimo że każdy z nich wspiera przedsiębiorców podczas różnych etapów zarządzania ryzykiem. Windykacja to dochodzenie własności za pomocą środków prawnych. Nie jest to zatem polubowne rozwiązywanie problemów z płatnościami kontrahentów.
Faktorant nie musi obawiać się, że w przypadku opóźnień spłaty zobowiązań przez dłużnika faktor wstrzyma wypłaty środków pieniężnych na rzecz faktoranta. Częstą obawą przedsiębiorców jest możliwość podejmowania przez faktorów w stosunku do dłużników postępowań windykacyjnych wpływających na ochłodzenie relacji między faktorantem a jego kontrahentami. Takie sytuacje należą jednak do rzadkości i mogą występować w zależności od warunków umowy faktoringowej. Faktorant uzyskuje dzięki faktorowi źródło finansowania swojej działalności, egzekwowanie należności przez faktora powinno więc być dla przedsiębiorców czymś naturalnym.
Faktoring a… porównania
Faktoring jest w Polsce źródłem finansowania, które – mimo silnej konkurencji w postaci kredytów i leasingów – wciąż zyskuje na popularności. Faktoring najbardziej przypomina w swojej formule forfaiting z tą różnicą, że forfaiting przewiduje jednorazowe finansowanie nawet milionowych kontraktów. Umowy faktoringowe pozwalają przede wszystkim na odblokowanie zatorów płatniczych oraz znaczącą poprawę wskaźników płynności finansowej.
W odróżnieniu od umów leasingowych lub kredytowych faktoring nie zakłada miesięcznych kosztów finansowania danej inwestycji. Głównym celem leasingów i kredytów jest opłacanie środków trwałych, poczynając od sprzętu biurowego, przez samochody oraz maszyny i urządzenia, na nieruchomościach kończąc. Przedsiębiorca wiąże się wówczas umową średnio- lub długoterminową.
Faktoring to jedno z najtańszych źródeł finansowania w porównaniu ze stosunkowo kosztownymi leasingiem i abonamentem. Warto zaznaczyć, że wybór źródła finansowania zależy od wielu czynników mikro- i makroekonomicznych. Właściwy wybór pozwoli przedsiębiorstwu na efektywne pozyskiwanie środków pieniężnych.
Zleć Pani Ali przygotowanie oferty faktoringu i negocjację najlepszych dla Ciebie warunków
A jeśli zdecydujesz się na którąś z ofert PaniAla zapewni Ci fachowe wsparcie:
- pomoc w ocenie i wyborze otrzymanych propozycji
- doradztwo w kwestiach prawno – podatkowych itp.
- pomoc w przypadku trudności z uzyskaniem finansowania
Zacznij teraz czat lub wyślij formularz
