Co to jest leasing zwrotny?
Leasing zwrotny to transakcja między przedsiębiorcą lub konsumentem a firmą leasingową. Jest zawierana na podstawie umowy leasingu operacyjnego lub finansowego. Najpierw na podstawie umowy sprzedaży firma lub osoba prywatna sprzedają finansującemu określony przedmiot. Następnie stają się leasingobiorcą. W efekcie uwalniają tzw. zamrożone środki pieniężne, które mogą poprawić płynność finansową czy pomóc zrealizować nową inwestycję. Także instytucje publiczne realizują swoje inwestycje poprzez zamówienia publiczne na leasing zwrotny.
Według danych z Biluetynu Zamówień Publicznych najwięcej zamówień publicznych na leasing dotyczy sprzętu transportowego, urządzeń medycznych, maszyn rolniczych i przemysłowych1. Leasing zwrotny jest alternatywą dla pożyczki hipotecznej, pożyczki leasingowej czy kredytu bankowego. Tę formę może przyjąć także leasing konsumencki.
Leasing operacyjny zwrotny – na czym polega?
W leasingu zwrotnym operacyjnym kosztami uzyskania przychodu stają się:
- raty leasingowe,
- opłata wstępna,
- koszty związane z użytkowaniem przedmiotu leasingu.
Amortyzacją zajmuje się leasingodawca. Czas umowy leasingu operacyjnego nie może być krótszy niż 40% normatywnego okresu amortyzacji ruchomości np. dla nowego samochodu i 5 lat dla nieruchomości. Podatek VAT jest wliczony w raty leasingowe.
Leasing finansowy zwrotny – jak działa?
W leasingu finansowym zwrotnym kosztami uzyskania przychodu są:
- koszty związane z użytkowaniem przedmiotu leasingu,
- odsetki od rat leasingowych,
- odpisy amortyzacyjne – amortyzacja jest obowiązkiem korzystającego.
Podatek VAT musi być zapłacony jednorazowo z góry. Minimalny czas umowy nie jest ograniczony. Widełki określa indywidualnie firma leasingowa.
Jak księgować leasing zwrotny?
Ustawa o rachunkowości nie podaje ani definicji leasingu zwrotnego, ani nie opisuje zasad jego księgowania w księgach korzystającego. Ewidencja leasingu zwrotnego w KPiR odbywa się na podstawie Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 – “Leasing, najem i dzierżawa” zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości.
Leasing zwrotny a podatek dochodowy
W zależności od wybranego modelu leasingu zwrotnego w inny sposób oblicza się tarczę podatkową, czyli kwotę obniżającą podatek dochodowy. W leasingu finansowym zwrotnym amortyzacja leży po stronie korzystającego, w operacyjnym – finansującego. Z kolei konieczność ustalenia odroczonego podatku dochodowego pojawia się, kiedy dla celów podatkowych leasing ma charakter operacyjny, ale dla celów rachunkowych – finansowy. Ustawa o rachunkowości mówi, że umowa leasingu finansowego uwzględnia m.in. zakup po cenie niższej od wartości rynkowej przedmiotu. Ten warunek może spełniać też umowa leasingu operacyjnego.
Wówczas w sprawozdaniu finansowym spółki ujmuje się aktywa i rezerwy.
Leasing zwrotny a rachunek przepływów pieniężnych
W rachunku przepływów pieniężnych uwzględnia się wydatki poniesione na spłatę leasingu finansowego w rozumieniu art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości2. Nawet jeśli do celów podatkowych jest on kwalifikowany jako leasing operacyjny. Do tych wydatków należą raty leasingowe bez odsetek i prowizji, czynsz inicjalny, opłaty manipulacyjne i wysokość wykupu przedmiotu leasingu, które wpisuje się do pola Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego.
Leasing zwrotny a podatek VAT
Objaśnijmy rozliczanie podatku VAT na przykładzie zwrotnego leasingu samochodu. W modelu finansowym podatek VAT jest płatny jednorazowo z góry. W modelu operacyjnym – jest rozłożony na liczbę rat leasingowych.
Jeżeli przy nabyciu samochodu VAT został odliczony częściowo (50%), podczas sprzedaży auta firmie leasingowej można dokonać korekty VAT. Przy sprzedaży auto może zmienić cel użytkowania z prywatnego na wyłącznie firmowy. Wtedy przedsiębiorca dokonuje korekty VAT proporcjonalnie do okresu korekty. Ten czas jest zależny od wartości początkowej auta: 12 miesięcy dla samochodu o wartości początkowej niższej niż 15 000 zł i 60 miesięcy, jeżeli wartość jest wyższa niż 15 000 zł. Im później nastąpi sprzedaż zakupionego samochodu firmie leasingowej, tym mniej VAT-u będzie do odzyskania.
Jak obliczyć koszt leasingu zwrotnego?
Możesz łatwo obliczyć koszt leasingu zwrotnego dzięki kalkulatorowi leasingowemu. Wiele firm leasingowych posiada takie bezpłatne narzędzie na swojej stronie internetowej. W puste pola należy wpisać odpowiednie wartości, aby sprawdzić koszt końcowy leasingu zwrotnego w zależności od jego rodzaju. Zaawansowane kalkulatory pozwalają porównać leasing zwrotny np. do pożyczki leasingowej czy kredytu.
Czy leasing zwrotny się opłaca?
Leasing zwrotny odmraża środki finansowe firmy i zwiększa kapitał obrotowy. Jest to rozwiązanie opłacalne dla przedsiębiorców, którzy nie chcą zbywać na stałe majątku firmy. Tym bardziej, jeśli są nim sprzęty i maszyny o dużej wartości rynkowej. To rozwiązanie jest opłacalne także dla niedawno założonych jednoosobowych działalności gospodarczej. W zwrotnym leasingu dla nowej firmy można wziąć na przykład samochód na firmę, aby zachować gotówkę na zakup innego sprzętu.
Zysk płynący z korzystania z nowo zakupionego przedmiotu powinien zwiększyć zarobki, które pokryją bez problemu raty leasingowe. W zależności od branży płynność finansową firmy może poprawić leasing pracowniczy, który zmniejsza wydatki na administrację czy prowadzenie rekrutacji.
Co może być przedmiotem leasingu zwrotnego?
Jego przedmiotem może być zarówno ruchomość, jak i nieruchomość. Leasing zwrotny nieruchomości może dotyczyć różnego rodzaju budynków. Takie rozwiązanie bywa polecane dla osób z niską zdolnością kredytową, przez którą miałyby problem z uzyskaniem kredytu. Firmy leasingowe reklamują leasing zwrotny mieszkania jako sposób na oddłużenie i pozyskanie środków na nowe inwestycje. W przypadku leasingu większych nieruchomości (np. domów wolnostojących) może zaistnieć konieczność podpisania dwóch umów. Jedna może dotyczyć leasingu zwrotnego gruntu, druga – nieruchomości wybudowanej na tym gruncie. W takim rozwiązaniu dwie umowy mogą dotyczyć dwóch różnych rodzajów leasingu – jednocześnie finansowego i operacyjnego.
W leasing zwrotny można wziąć także maszyny. Rolnicze, budowlane czy przemysłowe. Końcowy wykup można ustalić na niskim poziomie 1%. Wysokość rat może być równa, degresywna bądź sezonowa. Maksymalny czas leasingu jest zależny od wieku używanej maszyny. Wkład własny jest ustalany na poziomie od 20 do 45% – zakres jest ustalany indywidualnie. Leasing zwrotny maszyn pozwala przedsiębiorcy np. na zakup nowej maszyny za gotówkę i zintensyfikowanie produkcji.
Leasing zwrotny samochodu
Dzięki leasingowi zwrotnemu samochodu używanego (np. samochodu poleasingowego) możesz pozyskać środki na budowę floty pojazdów. Jeżeli koszt miesięczny firmowego auta ma zostać maksymalnie obniżony, możesz wybrać wynajem długoterminowy. W abonamencie na samochód bez wykupu płaci się wyłącznie za użytkowanie pojazdu i nie spłaca się jego wartości. Leasing zwrotny nie jest dostępny jako leasing producenta.
Przedmiotem leasingu zwrotnego może być także jednostka pływająca (jacht czy skuter wodny). W tak specyficznych ofertach leasingodawcy wychodzą do klientów z oryginalnymi promocjami. Proponują np. upust w wysokości 20%, jeżeli wnioskująca osoba jest rezydentem określonego nadmorskiego miasta. Spotykane są także rabaty na cumowanie przy określonych marinach.
Leasing zwrotny czy leasing operacyjny?
Leasing zwrotny w modelu finansowym lub operacyjnym jest skierowany do przedsiębiorców i osób prywatnych. W tym rozwiązaniu zwykle sprzedaje się i od razu leasinguje posiadaną już od pewnego czasu ruchomość lub nieruchomość. Jednak istnieje jeszcze inna metoda. Niektórzy przedsiębiorcy dokonują np. kupna samochodu już z zamiarem sprzedaży samochodu firmie leasingowej. Jest to jednak bardziej skomplikowane pod względem księgowania i odliczeń niż proste wnioskowanie o leasing operacyjny auta.
