Jak zostać freelancerem? Freelance od A do Z

Kim jest freelancer?

Słowo „freelancer” w tłumaczeniu z języka angielskiego oznacza wolnego strzelca. Freelancer to osoba prowadząca działalność zarobkową na umowie innej niż o pracę. Cechą charakterystyczną samozatrudnienia jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Freelancer może być założycielem startupu czy spółki.

Jak zostać freelancerem?

Od czego zacząć freelance? Zacznij pozyskiwać pierwsze zlecenia w swojej branży poza etatem. Dzięki pierwszym samodzielnie wykonanym pracom stworzysz portfolio. Jest ono wymagane przez firmy poszukujące pracownika zdalnego. Pozwala na pierwszy rzut oka ocenić potencjał osoby. Portfolio może zawierać także niepublikowane prace, stworzone tylko jako przykład Twoich umiejętności.

Czego potrzeba, aby zostać freelancerem?

Freelancer potrzebuje zarówno tzw. kompetencji twardych, jak i kompetencji miękkich:

• Kompetencje twarde, czyli specjalistyczne, wymagane w pracy w danym zawodzie i na stanowisku. Są mierzalne – można się ich uczyć przez pracę, szkolenia, czytanie prasy i książek branżowych.
• Kompetencje miękkie pomagają w skutecznym pozyskiwaniu klientów. Jak? Osoba z wysokimi kompetencjami miękkimi ma spore zdolności perswazyjne i potrafi negocjować warunki z korzyścią dla siebie Jest bardzo komunikatywna, bezproblemowo planuje i realizuje zadania. Na kompetencje miękkie składają się umiejętności interpersonalne, cechy charakteru. Są uniwersalne.

Wady i zalety bycia freelancerem

We freelancingu odzwierciedlenie znajduje przysłowie „jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz”. Największym wyzwaniem jest zapewnienie sobie stałego dopływu zleceń. Freelancer bez płynności finansowej nie utrzyma się z działalności gospodarczej, która zobowiązuje do samodzielnego płacenia podatków. Wadą freelancingu są nieregularne zarobki bez stałego grona klientów. Z drugiej strony można trafić na klienta, który tylko do czasu wypłaty wydaje się być uczciwy.

Zdarza się, że freelancerzy muszą wysyłać wezwania do zapłaty, aby otrzymać wynagrodzenie. Zaletą freelance’u jest elastyczny czas pracy i dowolny wybór miejsca jej wykonywania. Wiąże się z tym jednak kolejna wada – jeśli ktoś pracuje jako samotny wolny strzelec i nie deleguje zadań, podczas urlopu nie zarabia. Największym plusem samozatrudnienia jest wyższa stawka wynagrodzenia za godzinę pracy.

Wystarczy:

1. wyspecjalizować się w pewnym zakresie,
2. być zorganizowanym i zmotywowanym do pracy.

Najpopularniejsze zawody freelancerów

Najpopularniejsze zawody wśród freelancerów to te, które wiążą się z pracą kreatywną. Może to być praca zarówno nad tekstem i grafiką, jak i nad oprogramowaniem czy zdjęciami. Wielu copywriterów, tłumaczy i grafików zostaje freelancerami. Samozatrudnienie wybierają także fotografowie i pracownicy z branży IT, np. projektanci pracujący z AutoCadem, programiści Androida czy konstruktorzy. Aby prowadzić własną firmę, nie trzeba być inżynierem. Dzięki temu informatycy już na studiach czynią pierwsze kroki w kierunku własnej działalności. Przyszli dziennikarze budują swoje portfolio na stażach w redakcjach, by potem jako freelancerzy pracować dla serwisów ogólnoinformacyjnych lub specjalistycznych.

Freelancer a zagranica

Freelancer w Polsce może pozyskiwać klientów zagranicznych. Współpracę freelancera z klientem z Norwegii czy Holandii mogą ułatwić platformy dla osób pracujących zdalnie. Portale redukują formalności do minimum i zajmują się np. odprowadzaniem zaliczek na PIT.

Czy warto jest otworzyć działalność za granicą?

Freelancerzy z Polski otwierają działalności za granicą, np. w Niemczech czy Anglii, ze względu na korzyści podatkowe. Można więc odpowiedzieć, że warto.

Gdzie freelancerzy szukają zleceń?

Doświadczony freelancer z bogatym portfolio nie szuka zleceń – to praca szuka jego. Zanim jednak dojdziesz do tego etapu, musisz aktywnie szukać ofert pracy. Wspomnieliśmy już o budowaniu portfolio – jest ono wymagane podczas rekrutacji pracowników zdalnych. Potencjalny klient może łatwo ocenić doświadczenie i jakość pracy zgłaszającej się osoby. Jeśli nie masz własnej strony, swoje portfolio umieść na LinkedIn.com i GoldenLine.pl. Jako specjalista udzielaj się w grupach i na forach. Odpowiadaj na pytania początkujących i rozpoczynaj dyskusje na tematy ciekawe dla ludzi z branży.

Portale, na których możesz szukać zleceń

Zlecenia dla freelancerów możesz znaleźć we wspomnianych serwisach oraz:

• na portalach pracy zdalnej takich jak useme.eu,
• w grupach z ogłoszeniami na Facebooku,
• w serwisach aukcyjnych jak OLX.pl i wyłącznie z ogłoszeniami o pracy jak Pracuj.pl,
• na portalach zagranicznych takich jak Upwork.com czy Behance.net.

Ile zarabia freelancer?

Średnie zarobki freelancerów podaje badanie useme.com¹. Wzięło w nim udział 1002 ankietowanych. Z raportu wynika, że copywriterzy, programiści i graficy zarabiają ponad 10 000 zł netto miesięcznie. Co 10 osoba zadeklarowała, że zarabia ponad 5000 zł netto każdego miesiąca. Ponad 50% badanych odpowiedziało, że pracuje od 4 do 10 godzin dziennie lub więcej. Trudno więc określić średnią stawkę za godzinę pracy. Z raportu przygotowanego dla branży IT² wynika, że freelancerzy zarabiają najlepiej w tej dziedzinie. Do 100 zł za godzinę mogą zarabiać menedżerowie projektów. Połowę mniej – programiści i projektanci. Sugerowane stawki za godzinę pracy freelancera, np. web developera czy programisty Java, możesz znaleźć na forach. W ocenie średniej zarobków pomagają też cenniki specjalistów. Jednak nie wszyscy je upubliczniają.

Jaką umowę podpisuje freelancer?

Umowa z freelancerem może mieć formę umowy ramowej o dzieło. We wzorze określa się prace do wykonania co miesiąc. Pieniądze wypłacane są na podstawie raportu wykonanych działań i rachunku.

O czym musi pamiętać freelancer z firmą zarejestrowaną i działającą poza Polską?

Z firmą zarejestrowaną i działającą poza Polską freelancer może rozliczyć się na podstawie umowy zagranicznej. Musi wtedy pamiętać o złożeniu odpowiedniego zeznania rocznego, czyli PIT-36. Na podstawie umowy zagranicznej freelancer otrzymuje kwotę niepomniejszoną o zaliczki na podatek. Musi to ująć we właściwej deklaracji podatkowej.

Działalność gospodarcza i księgowość a freelance

Freelancer może legalnie pracować bez działalności gospodarczej. Jego działalność może być nierejestrowana, jeżeli przychody comiesięczne nie przekraczają 50% minimalnego wynagrodzenia brutto. Jeśli są wyższe, freelancer powinien pracować np. na podstawie umów o dzieło. Jest to rozwiązanie popularne wśród osób zarabiających na zleceniach i pracujących jednocześnie na umowie o pracę.

Kiedy założenie działalności jest konieczne?

Założenie działalności gospodarczej jest konieczne, kiedy działania zarobkowe mają charakter ciągły i zorganizowany³. Polskie prawo nie podaje, kiedy dokładnie należy zrezygnować z umów o dzieło na rzecz firmy. Jeśli regularnie pozyskujesz klientów, zarobki rosną, a Ty tworzysz własną markę i publikujesz cennik na stronie internetowej – przemyśl założenie firmy.

W przeciwnym razie grożą Ci m.in.:

• kary grzywny,
• zapłata zaległego VAT-u,
• podatku dochodowego,
• składek ZUS⁴.

Czy Freelancer może samodzielnie prowadzić księgowość?

Freelancer może samodzielnie prowadzić księgowość. Musi jednak pamiętać, że mikroprzedsiębiorców obowiązuje regularne wysyłanie JPK_VAT. Między innymi ze względu na tę formalność freelancerzy decydują się na korzystanie z usług księgowych online lub stacjonarnych biur rachunkowych. Profesjonalna księgowość to dodatkowy koszt dla freelancera. Plusem jest brak zmartwień o np. prawidłowe prowadzenie KPiR czy kilometrówki. Księgowa podpowie także, jak prawidłowo zwiększyć koszty uzyskania przychodu, aby zmniejszyć podatek dochodowy.

Freelance czy etat?

Chęć porzucenia etatu to jedna z przyczyn założenia własnej działalności. Pisze o tym Paweł Tkaczyk w artykule Pułapka własnej firmy. Trudno odpowiedzieć na pytanie, co jest lepsze – freelance czy etat. Wiele zależy zarówno od średnich zarobków w branży, charakteru oraz kompetencji freelancera, jak i od planów na rozwój firmy, na którą można uzyskać dofinansowanie. Warto mieć poduszkę finansową, która zapewnia miękkie lądowanie w razie niepowodzenia.

Kalkulator freelancera

Kalkulator freelancera jest pomocny dla początkujących mikroprzedsiębiorców.

Czym jest kalkulator samozatrudnienia?

Kalkulator samozatrudnienia to bezpłatne narzędzie pomagające obliczyć np. zysk z faktury po odliczeniu wszystkich kosztów, a także porównać zysk z danego zlecenia i jego koszt przy różnych typach umowy.

Przedsiębiorca powinien korzystać też z innych narzędzi, np. kalkulatorów kont firmowych, aby wybrać najtańsze.

Podsumowanie

Zostanie freelancerem wymaga przede wszystkim:

• doświadczenia,
• posiadania specjalistycznych umiejętności w danej branży
• wiedzy na temat różnic między przychodem a dochodem.

Freelancing to sposób na życie dla osób z pomysłem na biznes, zorganizowanych, samodzielnych, zmotywowanych i potrafiących pozyskiwać klientów. Freelancerska niezależność ma zarówno zalety, jak i wady. Na szczęście nie musisz od razu zakładać działalności gospodarczej, aby przekonać się o blaskach i cieniach pracy jako wolny strzelec. Zacznij od drobnych zleceń. Z czasem przekonasz się, czy chcesz budować własną markę i zostać przedsiębiorcą, czy może tylko zarabiać dodatkowe pieniądze.