Jak wybrać najkorzystniejsze ubezpieczenie domu i mieszkania

Co to jest ubezpieczeniu domu i mieszkania?

Ubezpieczenie domu i mieszkania to jedno z najpopularniejszych ubezpieczeń wybieranych przez Polaków. Coraz więcej z nas zdaje sobie sprawę z tego, że przed wieloma nieszczęśliwymi wypadkami nie sposób się uchronić. W przypadku małych awarii (jak np. zalanie sąsiada) można zapłacić odszkodowanie z własnej kieszeni. Problem pojawia się w chwili, gdy straty są tak duże, że wielokrotnie przekraczają nasze możliwości finansowe. Na szczęście dobrze dopasowane ubezpieczenie nieruchomości pozwala zachować stabilność finansową nawet przy bardzo rozległych szkodach.

Co może zostać objęte ochroną ubezpieczenia domu i mieszkania? Ochroną można objąć: dom jednorodzinny (również w budowie), lokal mieszkalny lub jego stałe elementy, dom letniskowy, garaż lub inny budynek (zob. też: rejestracja samochodu, karta pojazdu, Zielona Karta OC), ruchomości domowe (sprzęt, wyposażenie).

Zakres ubezpieczenia domu i mieszkania

Firmy ubezpieczeniowe oferują bardzo szeroki zakres ochrony nieruchomości, a pakiety można dopasować indywidualnie do swoich potrzeb i wymagań.

Zakres podstawowy

Bazowa ochrona obejmuje najczęściej:

• ubezpieczenie murów i wyposażenia przed zdarzeniami losowymi: pożarem, zalaniem, uderzeniem pioruna, huraganem itd.,
• ubezpieczenie majątku przed kradzieżą z włamaniem (zob. też: ubezpieczenie: samochodu, motocykla, roweru, telefonu),
• ubezpieczenie OC od szkód wyrządzonych osobom trzecim – polisa może obejmować wszystkich członków rodziny, a nawet pokrywać szkody wyrządzone przez zwierzęta domowe (zob. też: ubezpieczenie AC).

Zakres rozszerzony

W szerszych opcjach można liczyć m.in. na:

• domowe assistance, czyli bezpłatną pomoc fachowców w razie awarii, np. hydraulika, elektryka, osób zajmujących się naprawą sprzętów RTV, AGD, PC,
• całodobową pomoc medyczną (zob. też: ubezpieczenie zdrowotne i społeczne),
• ochronę mienia przy wynajmowaniu domu lub mieszkania.

Pakiet All risk

Klienci chcący ubezpieczyć się od wszelkich ryzyk mogą wykupić pakiet All Risk.

Czym jest pakiet All risk? Chroni on od zdarzeń wynikających z nieuwagi czy niedbalstwa takich jak pożar wynikły z pozostawienia włączonego żelazka czy niewygaszonego kominka.

Pakiety dla właścicieli domów letniskowych

Właściciele domu letniskowego w ramach ubezpieczenia mogą uzyskać odszkodowanie w przypadku zniszczenia lub uszkodzenia konstrukcji i wyposażenia. Ponadto mogą liczyć na rekompensatę za skradziony sprzęt i inne rzeczy znajdujące się w budynku.

Pakiety dla właścicieli domów budowanych i rozbudowywanych

Specjalną ofertę towarzystwa ubezpieczeniowe mają też dla właścicieli domów budowanych i rozbudowywanych.

Polisa pokrywa koszty związane ze zniszczeniem czy uszkodzeniem budynku na skutek takich wydarzeń jak:

• pożar,
• zalanie,
• wybuch,
• osunięcie się ziemi,
• upadek drzew.

W rozszerzonej opcji można wykupić też ochronę przed skutkami uszkodzenia i kradzieży materiałów budowlanych.

Wyłączenie odpowiedzialności ubezpieczyciela

Decydując się na ubezpieczenie domu lub mieszkania, warto pamiętać, że nie w każdej sytuacji ubezpieczyciel wypłaci nam odszkodowanie. We wszystkich umowach w ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU) znajduje się lista wyłączeń odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego. Oprócz typowych (wspólnych dla większości ubezpieczeń) sytuacji, w których ochrona nie działa, np. przy umyślnym spowodowaniu szkody, wyłączenia mogą obejmować każdy element polisy.

Pamiętaj! Przed podpisaniem umowy dokładnie zapoznaj się z warunkami umowy oraz z zapisami dotyczącymi wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczającego znajdującymi się w OWU.

Kiedy ubezpieczenie domu i mieszkania jest obowiązkowe?

W Polsce nie ma obowiązku ubezpieczania nieruchomości poza dwoma wyjątkami:

1. właściciel domu jest jednocześnie właścicielem gospodarstwa rolnego, do którego ten dom wraz z innymi budynkami należy. Co więcej, powierzchnia gospodarstwa przekracza 1 ha, a rolnik odprowadza podatki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Wtedy zobowiązany jest on ustawowo do objęcia siebie i swojego gospodarstwa rolnego ubezpieczeniem OC¹,
2. dom, dom w budowie albo mieszkanie zostało kupione na kredyt, a bank wymaga dodatkowego zabezpieczenia w postaci polisy do kredytu hipotecznego (na sumę, która pozostała do końca spłaty). Co prawda nie jest to nakaz ustawowy, ale bez tego zabezpieczenia po prostu nie dostaniemy kredytu. Zakres ubezpieczenia określa bank, ale sami możemy wybrać zarówno towarzystwo ubezpieczeniowe, jak i polisę.

Cesja na bank

W przypadku ubezpieczenia do kredytu bankowego klient zobowiązany jest do wykonania cesji, czyli przepisania umowy ubezpieczenia na bank. Cesja odgrywa rolę parasola ochronnego dla kredytobiorcy. Chroni go przed utratą nieruchomości w razie małego lub średniego wypadku, a w razie całkowitego zniszczenia nieruchomości pozwala uniknąć spłaty reszty zaciągniętego w banku kredytu. Procedura cesji jest podobna w każdym banku. Wszystkie towarzystwa ubezpieczeniowe dysponują też gotowymi szablonami dokumentów.

Cesja jest ograniczona czasowo – ustaje z chwilą wygaśnięcia ubezpieczenia. Jeśli ubezpieczenie zostaje przedłużone (również automatycznie!), cesję należy wznowić.

Do kogo trafiają pieniądze z polisy objętej cesją w razie wystąpienia straty?

W przypadku drobnych usterek pieniądze trafiają do kredytobiorcy, który pokrywa za nie powstałe szkody. Jeśli skala zniszczeń jest bardzo duża, np. gdy zostaje naruszona konstrukcja nieruchomości mogąca prowadzić do jej zawalenia albo gdy dojdzie do całkowitego spalenia domu czy mieszkania, środki z polisy trafiają do banku.

Na co zwrócić szczególną uwagę przy wyborze ubezpieczenia?

Rozważając ubezpieczenie prywatne, warto zadać sobie trzy pytania:

1. jaki będzie zakres polisy,
2. jakie są jej wyłączenia,
3. na jaką sumę gwarancyjną zawrzeć umowę.

Im wyższa kwota, tym większa pewność, że ubezpieczyciel pokryje wszystkie szkody powstałe w wyniku nieszczęśliwych zdarzeń. W przeciwnym wypadku różnicę trzeba będzie pokryć z własnej kieszeni.

Na jakie ubezpieczenie domu i mieszkania się zdecydować??

Dobrze jest porównać oferty różnych towarzystw ubezpieczeniowych, np. korzystając z dedykowanych przeglądarek. Często różnica w cenie między polisami obejmującymi te same warunki sięga kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu złotych! Zdarza się też, że niektórzy ubezpieczyciele dodają gratis do polisy to, za co inni pobierają dodatkową opłatę (np. NNW).

Zob. też: ubezpieczenie dziecka, ubezpieczenie na życie.

Ile kosztuje ubezpieczenie domu lub mieszkania?

Nie ma jednej ceny polisy obowiązującej wszystkich zainteresowanych.

Wysokość składki uzależniona jest od szeregu czynników, m.in. od:

• zakresu polisy,
• wysokości sumy ubezpieczenia,
• wartości ubezpieczanej nieruchomości,
• miejscowości, w której jest nieruchomość,
• lokalizacji – w przypadku mieszkania najtaniej ubezpieczymy się, mieszkając na środkowym piętrze; na parterze wzrasta ryzyko kradzieży, na poddaszu – ryzyko zalania przez nieszczelny dach. W przypadku domu składka może wzrosnąć nawet o 1000%, np. jeśli dom znajduje się na terenie zalewowym (przez wzgląd na duże ryzyko powodzi),
• dodatkowych zabezpieczeń w lokalu (np. drzwi antywłamaniowych, alarmu),
• w przypadku domu ważna jest też informacja o tym, czy ściany lub dach wykonane zostały z materiałów łatwopalnych, np. z drewna.

Tańsze czy droższe ubezpieczenie domu i mieszkania – co lepsze?

Kwota ubezpieczenia nieruchomości powinna odpowiadać rzeczywistej wartości majątku. Obniżając jej wartość podczas ubezpieczenia, zapłacimy niższą składkę, ale w razie wystąpienia szkody odszkodowanie może nie pokryć wszystkich strat.

Najtańsze polisy można wykupić już za kilka czy kilkanaście złotych miesięcznie. Te o większym zakresie przeważnie kosztują kilkadziesiąt złotych i więcej. Według danych towarzystwa ubezpieczeniowego Uniqa (badanie „ARC Rynek i Opinia 2016”) Polacy mieszkający w domach najczęściej ubezpieczają swoje mienie na kwoty od 200 do 500 zł w skali roku (ponad 70% ankietowanych).

Zob. też: ubezpieczenie turystyczne i narciarskie.

Jakie dokumenty potrzebne są do ubezpieczenia?

Jedynym dokumentem niezbędnym do zawarcia umowy ubezpieczenia nieruchomości jest dowód osobisty. Pozostałe dokumenty dotyczące lokalu (stwierdzające jego stan faktyczny) mogą być całkowicie pominięte przez ubezpieczyciela. Wszystkie dane podawane są na zasadzie deklaracji ubezpieczanego i podlegają weryfikacji dopiero po wystąpieniu szkody. Wyjątek stanowi ubezpieczenie dzieł sztuki i zbiorów kolekcjonerskich. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe wymagają udokumentowania ich wartości przed zakupem polisy. Mimo że ubezpieczyciele tego nie wymagają, warto zrobić spis wartościowych przedmiotów znajdujących się w domu. Przyda się np. wtedy, gdy dojdzie do kradzieży albo do zniszczenia mienia w pożarze.

Na jaki okres jest zawierana umowa?

Ubezpieczenie mieszkania lub domu zawiera się na co najmniej 12 miesięcy. Jeśli podczas obowiązywania polisy podniesiemy wartość nieruchomości (np. wykonamy generalny remont, zainwestujemy w drogie meble, kupimy najnowszy sprzęt RTV/AGD), warto podwyższyć sumę ubezpieczenia (dokonać tzw. doubezpieczenia). W tym celu należy skontaktować się z agentem ubezpieczeniowym.

Obowiązki ubezpieczającego

W przypadku ubezpieczenia domu jednorodzinnego ważne jest systematyczne wykonywanie przeglądów regulowane ustawowo ².

Właściciel domu: zobowiązany jest do:

• okresowej kontroli instalacji gazowych i elektronicznych,
• kontroli i czyszczenia przewodów kominowych i instalacji wentylacyjnych,
• generalnego przeglądu stanu technicznego budynku i znajdujących się w nim instalacji(raz na pięć lat).

Ważne! Kontrole musi przeprowadzać osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje, a po wykonaniu prac dać nam protokół potwierdzający przegląd.

Co grozi, gdy właściciel domu wprowadzi w błąd ubezpieczyciela?

Jeżeli klient wprowadzi w błąd zakład ubezpieczeń, a w razie wystąpienia szkody nie będzie w stanie wykazać elementów wskazanych w formularzu (m.in. dowodów własności, paragonów, gwarancji, faktur, obowiązkowych przeglądów oraz protokołu powypadkowego sporządzonego przez policję lub straż pożarną), sam na tym straci. Ubezpieczyciel może bowiem odmówić wypłaty odszkodowania.

Kiedy można wypowiedzieć umowę ubezpieczenia?

Ubezpieczający może odstąpić od umowy w ciągu 30 dni od jej zawarcia (jeśli jest osobą fizyczną) albo w ciągu 7 dni od zawarcia (jeśli jest przedsiębiorcą). Jedyny warunkiem jest zawarcie polisy na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Odstępując od umowy, klient musi zapłacić składkę za czas, w którym ochrona była udzielana.

Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia jest również możliwe wtedy, gdy ubezpieczający sprzeda nieruchomość osobie trzeciej. W tej sytuacji to ubezpieczyciel decyduje, czy składka za niewykorzystany okres ubezpieczenia zostanie zwrócona ubezpieczającemu (o ile zapisy w OWU nie stanowią inaczej).

Ubezpieczający może też zrezygnować z polisy, jeśli doszło do całkowitego zniszczenia przedmiotu ubezpieczenia albo gdy ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie za uszkodzone mienie (lub odmówił wypłaty). W obu wypadkach w OWU muszą znaleźć się zapisy umożliwiające wypowiedzenie umowy ze wskazanych wyżej powodów.

Kogo poinformować o rezygnacji

O rezygnacji z ubezpieczenia należy poinformować zakład ubezpieczeniowy z wyprzedzeniem. Najlepiej dokonać tego pisemnie, ustnie – udając się do placówki – albo telefonicznie).

Dotyczy to sytuacji, gdy:

• decydujemy się na rezygnację z polisy w ciągu ustawowych 30 lub 7 dni od podpisania umowy,
• podpisując umowę, wyraziliśmy zgodę na automatyczne przedłużenie ochrony (zapis ten znalazł się w OWU), ale po wygaśnięciu ustalonego terminu nie chcemy kontynuować ubezpieczenia.

Wypowiedzenie umowy przez zakład ubezpieczeniowy

Wypowiedzieć umowę (ze skutkiem natychmiastowym) może też zakład ubezpieczeniowy, jeżeli:

• poniósł odpowiedzialność za powstałe szkody, zanim osoba ubezpieczana opłaciła składkę (nastąpiła zwłoka w płatności),
• wyszły na jaw nowe okoliczności zwiększające ryzyko ubezpieczyciela, o których wcześniej nie wiedział.

Podsumowanie

Decydując się na ubezpieczenie domu czy mieszkania, nie sugerujmy się tylko ceną. Nie jest prawdą, że najdroższe polisy są najlepsze, ale na pewno najtańsze oferty nie zapewnią wystarczającej ochrony w przypadku wystąpienia dużych szkód. Ważne, by wybrać opcję jak najpełniej odpowiadającą naszym potrzebom i ubezpieczyć nieruchomość na jej realną wartość.